Οδηγός για Net Metering
Net-metering
Net-metering ονομάζουμε την αυτοπαραγωγή με ενεργειακό συμψηφισμό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό για ιδιώτες, επιχειρήσεις και ενεργειακές κοινότητες με ή χωρίς αποθήκευση.
Ο συμψηφισμός παραγόμενης-καταναλισκόμενης ενέργειας (γνωστός με τον όρο net-metering) αποτελεί ένα από τα εργαλεία προώθησης της αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης με ΑΠΕ. Το netmetering επιτρέπει στον καταναλωτή να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των ιδιοκαταναλώσεών του, ενώ παράλληλα του δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το δίκτυο για έμμεση αποθήκευση της πράσινης ενέργειας.
Ο όρος “net” προκύπτει από το γεγονός ότι η χρέωση/πίστωση του καταναλωτή αφορά στη διαφορά μεταξύ καταναλισκόμενης και παραγόμενης ενέργειας σε μία ορισμένη χρονική περίοδο.
Ως ενεργειακός συμψηφισμός νοείται ο συμψηφισμός της εγχεόμενης στο Δίκτυο ενέργειας από σταθμό παραγωγής με την απορροφώμενη ενέργεια στην εγκατάσταση κατανάλωσης του αυτοπαραγωγού. Ο σταθμός παραγωγής μπορεί να εγκατασταθεί στον ίδιο ή όμορο χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης. Είναι δυνατή η εγκατάσταση του σταθμού σε απομακρυσμένο της ηλεκτρικής εγκατάστασης χώρο αρκεί να συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης (άρθρο 59 του N.4843/2021 (ΦΕΚ 193 Α’ 2021), η οποία θα αποτελεί μέρος της 5/48 εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης. Με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, στον ενεργειακό συμψηφισμό η παραγόμενη ενέργεια δεν είναι απαραίτητο να ταυτοχρονίζεται με την καταναλισκόμενη.
Ειδικά για αυτοπαραγωγούς που είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημοσίου ενδιαφέροντος σκοπούς γενικής ή τοπικής εμβέλειας, για εγγεγραμμένους στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του Ν.3874/2010 (Α’ 151) για εγκαταστάσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων όπως ορίζονται στο Ν.3874/2010 ή και αγροτικών
χρήσεων, καθώς και για ενεργειακές κοινότητες (Ε.Κοιν.) και για Παραχωρησιούχους αυτοκινητοδρόμων με Σύμβαση Παραχώρησης που έχει κυρωθεί με νόμο, επιτρέπεται, με βάση τους Ν.4414/2016 και Ν.4513/2018, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών για την κάλυψη ιδίων αναγκών τους και με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Το πρόγραμμα Net-Metering ίσχυσε για όσους ενδιαφερόμενους έκαναν αίτηση έως και τις 15-5-2024. H διάδοχη κατάσταση στην αυτοκατανάλωση είναι το net-billing, με εξαίρεση τους αγρότες (για έργα έως 30kW) και τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, για τους οποίους συνεχίζει να ισχύει το net-metering.
(Διάγραμμα παραδείγματος για οικιακό αυτοπαραγωγό)
Εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός
Ως εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός νοείται ο συμψηφισμός της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. αυτοπαραγωγού, με τη συνολική καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια σε εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού, από τις οποίες τουλάχιστον η μία είτε δεν βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με το σταθμό Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. είτε, αν βρίσκεται, τροφοδοτείται από διαφορετική παροχή.
Ειδικά για Ενεργειακή Κοινότητα (Ε.Κοιν.), ο συμψηφισμός της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. ή Υβριδικό Σταθμό της Ε.Κοιν. γίνεται με τη συνολική καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια σε εγκαταστάσεις μελών της Ε.Κοιν. και ευάλωτων καταναλωτών ή πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, εντός της Περιφέρειας στην οποία βρίσκεται η έδρα της Ε.Κοιν.
Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, ο φωτοβολταϊκός σταθμός θα εγκαθίσταται στην ίδια Περιφερειακή Ενότητα και στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα με τις εγκαταστάσεις κατανάλωσης με τις οποίες αντιστοιχίζεται.
Στο Διασυνδεδεμένο Δίκτυο επιτρέπεται ο συμψηφισμός ενέργειας που εγχέεται από σταθμό παραγωγής αυτοπαραγωγού ή Ε. Κοιν., ο οποίος συνδέεται στο Δίκτυο Μέσης Τάσης (ΜΤ), με ενέργεια που απορροφάται από συμψηφιζόμενες καταναλώσεις που συνδέονται στο Δίκτυο Χαμηλής Τάσης (XT).
Ειδικά στα συστήματα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών επιτρέπεται ο συμψηφισμός ενέργειας που εγχέεται από σταθμό παραγωγής αυτοπαραγωγού ή Ε. Κοιν., ο οποίος συνδέεται στο δίκτυο ΜΤ, με ενέργεια που απορροφάται από συμψηφιζόμενες καταναλώσεις που συνδέονται στο δίκτυο XT, με εφαρμογή του ΣΑ που ισχύει για το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο, μέχρι την έκδοση απόφασης της ΡΑΕ για τον προσδιορισμό του συντελεστή απωλειών στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα.
Τόσο η παροχή του φωτοβολταϊκού σταθμού όσο και οι αντίστοιχες συμψηφιζόμενες παροχές κατανάλωσης θα πρέπει να είναι επ’ ονόματι του ιδίου φυσικού ή νομικού προσώπου και να εκπροσωπούνται υποχρεωτικά από τον ίδιο προμηθευτή. Στην περίπτωση του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, τόσο η παροχή του σταθμού παραγωγής όσο και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συμψηφισμό θα πρέπει να εκπροσωπούνται υποχρεωτικά από τον ίδιο προμηθευτή.
Α. Στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα και στο διασυνδεδεμένο δίκτυο και στη νήσο Κρήτη, ισχύουν τα εξής:
α. Στην περίπτωση του ενεργειακού συμψηφισμού, η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης
(Ισχύς σταθμού παραγωγής (kW) ≤ Συμφωνημένη Ισχύ Κατανάλωσης (kVA)).
β. Στην περίπτωση του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) του αθροίσματος της συμφωνημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων
(Ισχύς σταθμού παραγωγής (kW) ≤ Άθροισμα Συμφωνημένης Ισχύος Καταναλώσεων (kVA).
γ. Σε κάθε περίπτωση, η ισχύς ενός σταθμού παραγωγής που θα εγκατασταθεί στο διασυνδεδεμένο δίκτυο και στην Κρήτη, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 3 MW.
δ. Ειδικά για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας του νομικού προσώπου του κράτους ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που επιδιώκουν σκοπούς δημοσίου ενδιαφέροντος, γενικής ή τοπικής εμβέλειας, οι οποίοι εγκαθίστανται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή στη νήσο Κρήτη, δεν ισχύει ο περιορισμός των 3 MW αλλά επιτρέπεται η εγκατάστασή συστήματος αποθήκευσης, με μέγιστη ονομαστική ισχύ του μετατροπέα του συστήματος αποθήκευσης (σε kVA) ίση με την ονομαστική ισχύ του σταθμού παραγωγής (σε kW).
ε. Στην Κρήτη και στα διασυνδεδεμένα νησιά των Κυκλάδων (σύμπλεγμα Πάρου-Νάξου, Μύκονος, Σύρος, Άνδρος, Τήνος) η εγκατάσταση σταθμών με ενεργειακό συμψηφισμό είναι επιτρεπτή μέχρι εξαντλήσεως των περιθωρίων που δόθηκαν με την παρ. 1 του άρθρου 132 του ν.4819/2021 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 65 του ν. 4843/2021.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Το πρόγραμμα Net-Metering ίσχυσε για όσους ενδιαφερόμενους έκαναν αίτηση έως και τις 15-5-2024. H διάδοχη κατάσταση στην αυτοκατανάλωση είναι το net-billing, με εξαίρεση τους αγρότες (για έργα έως 30kW) και τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, για τους οποίους συνεχίζει να ισχύει το net-metering.
B. Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά,
α. Στην περίπτωση του ενεργειακού συμψηφισμού στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης
(Ισχύς σταθμού παραγωγής (kW) ≤ Συμφωνημένη Ισχύ Κατανάλωσης (kVA)).
β. Στην περίπτωση του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής μπορεί μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) του αθροίσματος της συμφωνημένης ισχύος του συνόλου των καταναλώσεων.
(Ισχύς σταθμού παραγωγής (kW) ≤ Άθροισμα Συμφωνημένης Ισχύος των Συμψηφιζόμενων Καταναλώσεων (kVA)).
γ. Σε κάθε περίπτωση, η ισχύς των σταθμών παραγωγής σε κάθε ηλεκτρικό σύστημα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, θα προσμετράται στο εκάστοτε ισχύον περιθώριο ισχύος ανά τεχνολογία σταθμών παραγωγής του συστήματος αυτού, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις της ΡΑΕ.
Τα φωτοβολταϊκά αυτά συστήματα μπορούν να εγκαθίστανται επί κτιρίων ή επί εδάφους, ή άλλων κατασκευών, περιλαμβανομένων και αυτών του πρωτογενούς τομέα (αγροτικές αποθήκες,κτηνοτροφικές μονάδες, κ.λπ.) σύμφωνα με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία. Γενικά, οι επιτρεπόμενες εγκαταστάσεις αφορούν σε σταθερά συστήματα έδρασης που εγκαθίστανται επί εδάφους, επί κτιρίων ή επί άλλων κατασκευών (περιλαμβανομένων και αυτών του πρωτογενούς τομέα), ενώ στην περίπτωση φωτοβολταϊκών σταθμών που εγκαθίστανται επί εδάφους επιτρέπεται και η χρήση συστημάτων ηλιακής ιχνηλάτησης (trackers)
Τα συστήματα εγκαθίστανται στον ίδιο χώρο με τις εγκαταστάσεις κατανάλωσης που τροφοδοτούν ή σε όμορο αυτής χώρο ή βρίσκονται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέονται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης. Ο σταθμός συνδέεται στο Δίκτυο μέσω της παροχής της εγκατάστασης κατανάλωσης.
Δικαίωμα εγκατάστασης έχουν φυσικά πρόσωπα (επιτηδευματίες ή μη), και νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, τα οποία είτε έχουν στην κυριότητά τους το χώρο στον οποίο θα εγκατασταθεί το φωτοβολταϊκό σύστημα, είτε έχουν την νόμιμη χρήση αυτού (π.χ. μέσω μίσθωσης, δωρεάν παραχώρησης κ.λπ.) και έχουν διασφαλίσειτην έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου.
Στην περίπτωση του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, δικαίωμα ένταξης έχουν νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους δημοσίου ενδιαφέροντος σκοπούς γενικής ή τοπικής εμβέλειας, εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του Ν.3874/2010 (Α’ 151) για εγκαταστάσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων όπως ορίζονται στο Ν.3874/2010 ή και αγροτικών χρήσεων, καθώς και ενεργειακές κοινότητες και για Παραχωρησιούχους αυτοκινητοδρόμων με Σύμβαση Παραχώρησης που έχει κυρωθεί με νόμο, οι οποίοι είτε έχουν στην κυριότητά τους τον χώρο στον οποίο εγκαθίσταται ο φωτοβολταϊκός σταθμός είτε έχουν τη νόμιμη χρήση αυτού (π.χ. μέσω μίσθωσης, δωρεάν παραχώρησης κ.λπ.) και έχουν διασφαλίσει την έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου.
Για την διαστασιολόγηση του φωτοβολταϊκού συστήματος είναι ενδεδειγμένο να λαμβάνεται υπόψη η ετήσια κατανάλωση της εγκατάστασης στην οποία αυτό θα συνδεθεί. Δεδομένου ότι ο ενεργειακός συμψηφισμός διενεργείται σε τριετή βάση και τυχόν πλεόνασμα ενέργειας μετά τον τριετή συμψηφισμό δεν αποζημιώνεται, η ετήσια παραγόμενη από το φωτοβολταϊκό σύστημα ενέργεια δεν θα πρέπει να υπερβαίνει την συνολική ετήσια κατανάλωση.
Πίνακας: Kόστος σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος αυτοπαραγωγής με το Δίκτυο (χωρίς ΦΠΑ)
Η Σύμβαση Συμψηφισμού που υπογράφεται μεταξύ του Προμηθευτή και του αυτοπαραγωγού έχει διάρκεια ισχύος 25 έτη, με έναρξη ισχύος την ημερομηνία ενεργοποίησης της σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος.
Εάν ο αυτοπαραγωγός αλλάξει προμηθευτή για την ηλεκτροδότηση της κατανάλωσής του, λύεται αυτοδικαίως η Σύμβαση Συμψηφισμού και συνάπτεται νέα Σύμβαση Συμψηφισμού για το υπολειπόμενο εκ των είκοσι πέντε (25) ετών διάστημα μεταξύ του αυτοπαραγωγού και του νέου προμηθευτή. Το αυτό ισχύει στην περίπτωση μετάβασης λειτουργούντος φωτοβολταϊκού σταθμού που είχε εγκατασταθεί στο πλαίσιο του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων επί κτηριακών εγκαταστάσεων (ΦΕΚ Β’ 1079/2009) στο καθεστώς αυτοπαραγωγής με ενεργειακό συμψηφισμό.
Σε περίπτωση μεταβίβασης της ιδιοκτησίας του χώρου όπου βρίσκεται εγκατεστημένος ο φωτοβολταϊκός σταθμός, ο νέος κύριος του χώρου υπεισέρχεται αυτοδίκαια στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του μεταβιβάζοντος που απορρέουν από τη Σύμβαση Συμψηφισμού.
Τέλος, ας δούμε συνοπτικά τα βήματα που πρέπει να κάνει ένας ενδιαφερόμενος από την αίτηση έως τη σύνδεση και τη λειτουργία φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος άνω των 50 kW που είναι τα εξής :
Βήμα 1: Υποβολή αίτησης στον Διαχειριστή του Δικτύου .
Βήμα 2: Εφόσον ο φάκελος της αίτησης είναι πλήρης και τα στοιχεία του είναι ορθά, ο Διαχειριστής εξετάζει το αίτημα και προβαίνει σε διατύπωση προσφοράς σύνδεσης προς τον ενδιαφερόμενο ή σε αδυναμία. Η προσφορά περιλαμβάνει την περιγραφή και τη δαπάνη των έργων σύνδεσης και ισχύει αρχικά για χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών από την ημερομηνία χορήγησής της. Εντός του ανωτέρου χρονικού διαστήματος θα πρέπει να κατατεθεί εγγράφως από τον ενδιαφερόμενο η αποδοχή της. Τυχόν άπρακτη παρέλευση του διμήνου χρονικού διαστήματος συνεπάγεται αυτοδίκαιη λήξη της προσφοράς σύνδεσης.Η προσφορά εκδίδεται εντός του επόμενου μήνα που έπεται της υποβολής του αιτήματος. Σε περίπτωση αδυναμίας σύνδεσης ο Διαχειριστής διατηρεί την αίτηση σε εκκρεμότητα εφόσον λάβει σχετικό αίτημα από τον αιτούντα.
Βήμα 3: Αποδοχή της προσφοράς σύνδεσης και υποβολή αιτήματος για την κατάρτιση της Σύμβασης Σύνδεσης. Οι σταθμοί με ενεργειακό συμψηφισμό δεν υπόκεινται σε εγγυοδοσία για την δέσμευση του ηλεκτρικού χώρου.
Βήμα 4:Υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης με ταυτόχρονη καταβολή της σχετικής δαπάνης. Ο Διαχειριστής στη συνέχεια προβαίνει στην κατασκευή των έργων σύνδεσης.
Βήμα 5: Υποβολή αίτησης κατάρτισης της Σύμβασης Ενεργειακού Συμψηφισμού προς τον Προμηθευτή που εκπροσωπεί την παροχή με την οποία θα γίνεται ο συμψηφισμός.
Βήμα 6: Υπογραφή της Σύμβασης Ενεργειακού Συμψηφισμού με τον Προμηθευτή. Η Σύμβαση υπογράφεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή του αιτήματος.
Βήμα 7: Υποβολή της αίτησης ενεργοποίησης της σύνδεσης.Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού παραγωγής ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ετοιμότητα και αιτείται στον Διαχειριστή την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού.
Βήμα 8: Ενεργοποίηση της σύνδεσης εντός του χρονικού διαστήματος ισχύος της προσφοράς σύνδεσης. Με την ενεργοποίηση της σύνδεσης τίθεται σε ισχύ η Σύμβαση Ενεργειακού Συμψηφισμού η οποία έχει διάρκεια είκοσι πέντε (25) έτη.
Αντιστοίχως, ας δούμε συνοπτικά τα βήματα που πρέπει να κάνει ένας ενδιαφερόμενος από την αίτηση έως τη σύνδεση και τη λειτουργία φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος έως 50 kW που είναι τα εξής :
Βήμα 1: Υποβολή αίτησης στον Διαχειριστή του Δικτύου με την οποία γνωστοποιείται η πρόθεση σύνδεσης του σταθμού παραγωγής.
Βήμα 2: Εφόσον ο φάκελος της αίτησης είναι πλήρης και τα στοιχεία του είναι ορθά, ο Διαχειριστής εντός δεκαπέντε (15) ημερών, ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο σχετικά με την αποδοχή ή απόρριψη της αιτούμενης σύνδεσης. Ειδικότερα για περιπτώσεις σύνδεσης σταθμών μέχρι 10,8 kW για τριφασικές παροχές και μέχρι 5 kW για μονοφασικές παροχές, η μη απόκριση του Διαχειριστή εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την ως άνω έγγραφη γνωστοποίηση, ισοδυναμεί με αποδοχή της πρόθεσης σύνδεσης του σταθμού.
Βήμα 3: Υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης με ταυτόχρονη καταβολή της σχετικής δαπάνης εντός εξήντα (60) ημερών. Ο Διαχειριστής στη συνέχεια προβαίνει στην κατασκευή των έργων σύνδεσης.
Βήμα 4: Υποβολή αίτησης κατάρτισης της Σύμβασης Ενεργειακού Συμψηφισμού προς τον Προμηθευτή που εκπροσωπεί την παροχή με την οποία θα γίνεται ο συμψηφισμός.
Βήμα 5: Υπογραφή της Σύμβασης Ενεργειακού Συμψηφισμού με τον Προμηθευτή. Η Σύμβαση υπογράφεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή του αιτήματος.
Βήμα 6: Υποβολή της αίτησης ενεργοποίησης της σύνδεσης. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού παραγωγής ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ετοιμότητα και αιτείται στον Διαχειριστή την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού.
Βήμα 7: Ενεργοποίηση της σύνδεσης εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα (12) μηνών από την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης εφόσον δεν απαιτούνται εργασίες σε Υποσταθμούς ΥΤ/ΜΤ ή τριάντα (30) μηνών για σταθμούς που υλοποιούνται μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, δυνάμει των διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων. Με την ενεργοποίηση της σύνδεσης τίθεται σε ισχύ η Σύμβαση Ενεργειακού Συμψηφισμού η οποία έχει διάρκεια είκοσι πέντε (25) έτη.
(Το παρόν κείμενο αποτελεί μια μικρή αποσπασματική περίληψη του πληρέστατου οδηγoύ Net metering από τον Σύνδεσμο Εταιριών Φωτοβολταϊκών . Παρακάτω διαβάστε το νέο επικαιροποιημένο οδηγό για το 2022 μαζί με αναλυτικά παραδείγματα εφαρμογών της αυτοπαραγωγής .)
