Στα πλαίσια της διαβούλευσης για τον Μακροχρόνιο Ενεργειακό Σχεδιασμό, η ομάδα εργασίας του Υπουργείου Ενέργειας για τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής απέστειλε σχετικό ερωτηματολόγιο προς τους φορείς της αγοράς. Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών δημοσίευσε τις σχετικές απαντήσεις του στο ερωτηματολόγιο. Ας δούμε όμως κάποιες από αυτές που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον:
YΠΕΝ : Μπορείτε να προσδιορίσετε ποσοτικά τα περιθώρια/δυναμικό διείσδυσης των διαφόρων τεχνολογιών ΑΠΕ στην Ηλεκτρική Ενέργεια την περίοδο 2021-2030 επισημαίνοντας ενδεχόμενους τεχνικούς περιορισμούς και διάφορες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν; Π.χ. ποια η μέγιστη ετήσια διείσδυση σε εγκατεστημένη ισχύ ανά τεχνολογία ΑΠΕ;
ΣΕΦ : Η φύση της φωτοβολταϊκής τεχνολογίας επιτρέπει τη μεγάλη (και θεωρητικά απεριόριστη) διείσδυσή τους στο ενεργειακό ισοζύγιο. Προφανώς όμως, το μελλοντικό ενεργειακό μείγμα δεν θα πρέπει να βασίζεται σε μία μόνο τεχνολογία. Ειδικότερα για τα φωτοβολταϊκά (που αποτελούν πλέον τη φθηνότερη ενεργειακή τεχνολογία) προκρίνουμε ως ελάχιστο εθνικό στόχο για το 2030 τα 6,5 GWp συνολικής εγκατεστημένης ισχύος, στόχο που θα πρέπει να αναθεωρήσουμε προς τα πάνω αν συνεχιστεί η εντυπωσιακή μείωση του κόστους τα επόμενα χρόνια, όπως συμβαίνει αδιαλείπτως τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Ήδη εντός του 2018 παρατηρείται σημαντική και άνω του μέσου όρου πτώση του κόστους των φωτοβολταϊκών πλαισίων, κάτι που σημαίνει πως η επίτευξη ενός στόχου για συμμετοχή 45% των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας ως το 2030, είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτή (ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει κανείς την αναμενόμενη ταχεία διείσδυση της αποθήκευσης στην επόμενη δεκαετία). Σχετική μελέτη της DGENER της ΕΕ θεωρεί εφικτό ένα ποσοστό 79% συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ως το 2030, ποσοστό που δίνει μάλιστα μεγαλύτερη ώθηση στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
YΠΕΝ : Ποια πιστεύετε ότι είναι (ή μπορεί να είναι στο μέλλον) τα εμπόδια για την περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ στην Ηλεκτρική Ενέργεια (ακολουθεί ενδεικτική λίστα):
1)αδειοδοτικό πλαίσιο
2)χωροταξικοί περιορισμοί
3) Μη ελκυστική λειτουργική ενίσχυσης της ενέργειας
4) Υποχρεώσεις συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας
5) Διαγωνιστικές διαδικασίες
6) Ανεπαρκή δίκτυα (Μέσης και Χαμηλής για σταθμούς μικρής ισχύος)
7) Ανεπαρκή δίκτυα (Υψηλής Τάσης για σταθμούς μεγάλης ισχύος).
Αιτιολογείστε την άποψη σας. Ποιές άμεσες διατάξεις προτείνετε για την περαιτέρω διείσδυση συστημάτων ΑΠΕ στην Ηλεκτρική Ενέργεια;
ΣΕΦ : Τα μείζονα εμπόδια είναι οι χωροταξικοί περιορισμοί και το αδειοδοτικό πλαίσιο. Απαιτείται απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης έργων ΑΠΕ με κατάργηση όλων των μη απαραίτητων σταδίων που αντικατοπτρίζουν τις συνθήκες παλαιότερων εποχών αλλά δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα. Ειδικότερα για τα φωτοβολταϊκά, προτείνουμε τα εξής:
Κατάργηση των Αδειών Παραγωγής, Εγκατάστασης και Λειτουργίας για τα φωτοβολταϊκά και πρόταση ενός νέου σχήματος αδειοδότησης, εποπτείας και ελέγχου των επενδύσεων. Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών έχει ήδη προτείνει ένα τέτοιο σχήμα, που συνδυάζει αυστηρή εποπτεία για όλα τα απαραίτητα στάδια, ενώ ταυτόχρονα παραμένει απλό, λειτουργικό και ευέλικτο.
Αποσαφήνιση θεμάτων χωροθέτησης φωτοβολταϊκών σταθμών.
Εγκατάσταση, υπό προϋποθέσεις, φωτοβολταϊκών σε ένα μικρό ποσοστό της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας.
Υπογραφή υπουργικής απόφασης για άμεσο καθορισμό εγγυημένων τιμών σε φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος <500 kWp (όπως προβλέπουν οι Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΕ).
Βελτίωση του καθεστώτος αυτοπαραγωγής ώστε να δοθεί η δυνατότητα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού σε όλες τις κατηγορίες αυτοπαραγωγών.
Προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας και θέσπιση σχετικών ρυθμίσεων.
ΥΠΕΝ : Πιστεύετε ότι τα συστήματα αποθήκευσης είναι αναγκαία για την περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ; Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους και το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας και αποζημίωσης τους;
ΣΕΦ : Ναι, και όχι μόνο για να καλύψουν τυχόν κενά διαθέσιμης ισχύος, αλλά κυρίως για να επιταχύνουν τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα μικρά οικιακά ή εμπορικά φωτοβολταϊκά συστήματα αυτοπαραγωγήςη χρήση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας αυξάνει το ποσοστό ταυτοχρονισμού παραγόμενης-καταναλισκόμενης και άρα αυξάνει την τιμή συμψηφισμού για τον αυτοπαραγωγό. Η αποθήκευση, συμβάλει στην ενίσχυση των ηλεκτρικών δικτύων και στην αποφυγή προβλημάτων ευστάθειας του δικτύου (κυρίως τις ώρες που αποσυνδέονται τα φωτοβολταϊκά λόγω έλλειψης ηλιοφάνειας και απαιτείται εφεδρική ισχύς από συμβατικές μονάδες). Στα πλεονεκτήματα της αποθήκευσης περιλαμβάνονται τόσο η περικοπή των αιχμών παραγωγής, όσο και η υποστήριξη τάσης, η ρύθμιση συχνότητας, αλλά και η δυνατότητα εξισορροπητικής κερδοσκοπίας ενέργειας (energy arbitrage). Για όλα τα παραπάνω θα έπρεπε να υπάρχει μια εύλογη και δίκαιη αποζημίωση των συστημάτων αποθήκευσης. Δεν μπορεί να επιβραβεύονται τα ορυκτά καύσιμα για τη διαθεσιμότητα ισχύος που παρέχουν αλλά όχι (όπως ισχύει μέχρι σήμερα) η αποθήκευση ενέργειας (ιδιαίτερα σε συνδυασμό με συστήματα ΑΠΕ).
Ως DEGERHellas, οφείλουμε να καταθέσουμε την άποψή μας ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση και πόροι στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας. Αντιστοίχως πρέπει πρωτίστως να επιλυθούν αδειοδοτικά θέματα από τις δημόσιες και τοπικές Ελληνικές αρχές, όπως είναι οι Πολεοδομίες, αρχαιολογικές υπηρεσίες, Περιφερειακές αρχές., καθώς και τα πλείστα εμπόδια που παρεμβάλλει η ελληνική γραφειοκρατία στους ενδιαφερόμενους επενδυτές .
Η τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας έχει κάνει παγκοσμίως, ιδίως τα τελευταία 3 έτη, αλματώδη βήματα προς τα εμπρός, κάτι που δεν πρέπει να αγνοηθεί από τους ενδιαφερόμενους φορείς και ιδιώτες στη χώρα μας. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κερδισμένο στοίχημα του επικεφαλούς της Tέσλα , Ελον Μασκ με τις τοπικές αρχές της Νότιας Αυστραλίας Το στοίχημα ήταν ότι η Tesla θα μπορούσε να εγκαταστήσει στην Αυστραλία ένα μεγάλο σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες (100 MW / 129 MWh) σε μόλις 100 μέρες. Αν καθυστερούσε έστω και μία μέρα να παραδώσει το έργο, θα το χάριζε στις αυστραλιανές αρχές. Η πρόκληση ήταν μεγάλη, αφού πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο αποθήκευσης με μπαταρίες ιόντων λιθίου που έχει επιχειρηθεί μέχρι σήμερα. Και φυσικά το στοίχημα κερδήθηκε από τον παράτολμο επιχειρηματία.
To ζήτημα είναι εάν κάτι παρόμοιο, σε μικρότερη κλίμακα φυσικά, μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα. Απαντήσεις σ αυτό το καυτό ερώτημα μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό άρθρο του energypress.gr του συμβούλου του ΣΕΦ κ. Στέλιου Ψωμά .
Tο πλήρες κείμενο με όλες τις απαντήσεις του ΣΕΦ στο ερωτηματολόγιο του Υπουργείου Ενέργειας για τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής μπορείτε να βρείτε εδώ