Άρθρο του Δρ. Ιωάννη Μαρκόπουλου, Γεν.Διευθυντή της Degerhellas
Με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας στις τεχνολογίες των ΦΒ αλλά και τη πτώση τιμών, η ανάγκη για αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων αυξάνεται. Παρ’ όλα αυτά, για τα έργα που υλοποιήθηκαν με προνομιακές ταρίφες, υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με τις παρεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν, διατηρώντας παράλληλα την υφιστάμενη ταρίφα και τη συμφωνία με τον ΔΕΔΔΗΕ.
Ο νόμος 4951/2022 εισάγει δύο έννοιες, τη «ριζική ανανέωση» και την «ενεργειακή αναβάθμιση», οι οποίες καθορίζουν ποιες αλλαγές είναι επιτρεπτές χωρίς να επηρεαστεί η συμφωνημένη ταρίφα. Με το νέο νόμο σχετικά με τις αναβαθμίσεις φωτοβολταϊκών, έχουν προκύψει πολλές απορίες και
ανησυχίες για το πότε μια αλλαγή θεωρείται “ριζική ανανέωση” και πότε “ενεργειακή αναβάθμιση.” Ο διαχωρισμός αυτός έχει μεγάλη σημασία, καθώς μια “ριζική ανανέωση” μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της προνομιακής ταρίφας, ενώ η “ενεργειακή αναβάθμιση” διατηρεί το οικονομικό όφελος του αρχικού συμβολαίου.
Παραδείγματα & Προκλήσεις:
1.Αναβάθμιση σταθερού συστήματος 100kW σε μονοαξονικό tracker Deger: Αντικατάσταση 434 πάνελ 230 Wp με 181 πάνελ 550 Wp, ενώ οι inverters παραμένουν οι ίδιοι. Αυτό αποτελεί “ενεργειακή αναβάθμιση” που βελτιώνει την απόδοση χωρίς να θεωρείται “ριζική ανανέωση.” Όμως, όπως αναφέρουν συνεργάτες μας από τα Τρίκαλα, το ΔΕΔΔΗΕ εμφανίζεται αναποφάσιστο για το αν θα εγκρίνει τη συγκεκριμένη αναβάθμιση.
2.Έργο 20kW με σύστημα Deger 7000NT (2άξονος): Αντικατάσταση 105 πάνελ 190 Wp με 36 πάνελ 550 Wp, χωρίς αλλαγές στους inverters ή τις βάσεις. Παρότι η αλλαγή αυτή αυξάνει την απόδοση, θεωρείται “ενεργειακή αναβάθμιση” και δεν επηρεάζει την ταρίφα. Ωστόσο, ο ΔΕΔΔΗΕ συχνά επιδεικνύει ασάφεια στην έγκριση τέτοιων αναβαθμίσεων.
3.Αναβάθμιση σταθερού συστήματος 99kW από σταθερό σε κινητά 2αξόνων χωρίς αλλαγή inverter: Αντικατάσταση 440 πάνελ 225Wp με 320 πάνελ 305 Wp, χωρίς αλλαγές στους inverters αλλά τοποθέτηση ενός ακόμα με σκοπό να αποδώσουν καλύτερα οι ιχνηλάτες και τα πάνελ νέας τεχνολογίας. Παρότι η αλλαγή αυτή αυξάνει την απόδοση, θεωρείται “ενεργειακή αναβάθμιση” και δεν επηρεάζει την ταρίφα. Ωστόσο, ο ΔΕΔΔΗΕ συχνά επιδεικνύει ασάφεια στην έγκριση τέτοιων αναβαθμίσεων. Μια σοβαρά εκπονημένη ΥΔΕ και πλήρης κατάθεση φακέλου που να περιλαμβάνει και την απαραίτητη άδεια δόμησης (στη περίπτωση μας μικρής κλίμακας) δεν μπορεί να αφήσει περιθώρια για αμφισβήτηση.
Γιατί Αυτή η Στάση από τον ΔΕΔΔΗΕ;
Ο ΔΕΔΔΗΕ, πιθανώς λόγω έλλειψης σαφούς κατευθυντήριας γραμμής, αντιμετωπίζει με διστακτικότητα τις περιπτώσεις αλλαγών ακόμα και όταν δεν πληρούνται τα κριτήρια “ριζικής ανανέωσης” (δηλαδή μόνο αντικατάσταση πάνελ, μόνο inverter ή/και βάσεων). Αυτή η προσέγγιση δημιουργεί αβεβαιότητα στους επενδυτές, ακόμη και όταν πρόκειται για ενέργειες που δεν οδηγούν σε αλλαγή ταρίφας.
Τι Προτείνουμε: Για να διασφαλιστεί η ομαλή ολοκλήρωση των αναβαθμίσεων και να μειωθούν οι καθυστερήσεις και πάσης φύσεως “αντιδικίες”, προτείνουμε:
∙Κατάθεση νέου φακέλου έργου/γνωστοποίησης αλλαγών στο ΔΕΔΔΗΕ για κάθε σημαντική αναβάθμιση και υποβολή Υπεύθυνης Δήλωσης Εγκαταστάτη (ΥΔΕ).
Όπως διαπιστώνετε από το απεικονιζόμενο έντυπο, στην ΥΔΕ αναγράφουμε ξεκάθαρα ότι κάποιοι ή όλοι οι αντιστροφείς είναι
ΠΡΟ-ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟΙ, έργο από Σταθερό->2αξονικοί 99kW
∙Γραπτή καθοδήγηση από τις αρμόδιες αρχές σχετικά με το τι συνιστά “ριζική ανανέωση.” Η σαφήνεια αυτή θα επιτρέψει στους επενδυτές να γνωρίζουν τις προϋποθέσεις διατήρησης της ταρίφας τους. Παρά τις οχλήσεις μας αυτό δε συμβαίνει αλλά πάντα με τη καθοδήγηση του ΣΕΦ προσπαθούμε να ενημερώνουμε τους ενδιαφερόμενους συνεργάτες και επενδυτές.
Συμπέρασμα
Η αναβάθμιση των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της απόδοσης και τα trackers της DegerHellas προσφέρουν μια ιδανική λύση χωρίς τον κίνδυνο απώλειας ταρίφας. Ευελπιστούμε ότι οι αρμόδιες αρχές θα σεβαστούν το τι ακριβώς ισχύει χωρίς δαιμονοποίηση της διάθεσης να επενδύσουν και να βελτιστοποιήσουν στην απόδοση των υφιστάμενων ΦΒ εγκαταστάσεων.
Ριζική Ανανέωση και Ενεργειακή Αναβάθμιση
Η «ριζική ανανέωση» περιλαμβάνει πλήρη ανακατασκευή της ΦΒ εγκατάστασης, άρα θα σημάνει τροποποίηση στη σύμβαση με τον ΔΕΔΔΗΕ. Από την άλλη πλευρά, η «ενεργειακή αναβάθμιση» επιτρέπει βελτιώσεις στο σύστημα, αρκεί να μην αλλάζουν όλα τα συστατικά στοιχεία της εγκατάστασης και φυσικά ούτε η εγκατεστημένη ισχύς.
Επιτρεπτές Αναβαθμίσεις για μικρά ΦΒ Έργα
Για τους παλαιούς παραγωγούς φωτοβολταϊκής ενέργειας, οι ακόλουθες επεμβάσεις θεωρούνται «ενεργειακές αναβαθμίσεις» και είναι επιτρεπτές χωρίς να χαθεί η υφιστάμενη ταρίφα:
Αλλαγή Βάσεων: Η αντικατάσταση των παλαιών βάσεων με κινητές, πιο ανθεκτικές ή τεχνολογικά εξελιγμένες, επιτρέπεται. Αυτή η αλλαγή βελτιώνει την απόδοση του συστήματος. Έως και +5% από το μέγιστο της ετήσιας παραγωγής των πέντε πρώτων ετών λειτουργίας αποζημιώνεται με τη συμφωνημένη ταρίφα ενώ η παραπάνω ενέργεια θα αποζημιωθεί με τη Μέση Ετήσια Τιμή του Ενεργειακού Χρηματιστηρίου.
Επιβελτίωση Ιχνηλάτη: Είναι γεγονός ότι πολλοί ιχνηλάτες που εγκαταστάθηκαν τη προηγούμενη 10ετία, αλλά και τώρα, δεν αποδίδουν όσο θα έπρεπε ή δεν είναι αξιόπιστοι! Μια αλλαγή που θα βελτιώσει την απόδοση της επένδυσης σας είναι τα καινοτόμα κιτ μετατροπής αστρονομικής ιχνηλάτησης σε Deger MLD (είτε για διαξονικά, είτε για μονοαξονικά τράκερ). Επ’ ευκαιρίας αλλάζετε πάνελ και αξιοποιείτε τις νέες καινοτομίες της εταιρίας μας. Υπάρχει ακόμα και η δυνατότητα μετατροπής ενός ιχνηλάτη σε ΙοΤ συσκευή μέσω του Solarbrain συστήματος της DegerHellas! Η επένδυση σας θα αποδώσει πάλι έχοντας ποντάρει πλέον στην αξιοπιστία των ιχνηλατών Deger με πάνω από 10000 συστήματα στην Ελλάδα, Κύπρο & Βαλκανικές χώρες.
Αντικατάσταση Inverter: Η αντικατάσταση των παλαιών inverters με νέους, πιο αποδοτικούς, χωρίς αύξηση της ισχύος της εγκατάστασης. Αυτή η αναβάθμιση βοηθά στη βελτίωση της απόδοσης και της σταθερότητας του συστήματος, συμβάλλοντας στη μείωση των απωλειών ενέργειας.
Αλλαγή Πάνελ: Η αντικατάσταση των παλαιών φωτοβολταϊκών πάνελ με νέα, ανθεκτικότερα ή υψηλότερης απόδοσης, ή/και Bifacial, χωρίς αύξηση της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος. Αυτή η αναβάθμιση επιτρέπει μεγαλύτερη αποδοτικότητα σε παλαιά έργα, δίχως να αλλάζει η αρχική συμφωνία ταρίφας.
Κρατώντας τους παλαιούς inverter (μια χαρά αποδίδουν) μπορείτε να επενδύσετε σε νέα πάνελ και κινητές βάσεις.
Αυτά τα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και εκσυγχρονισμού των παλαιών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, με σεβασμό στο νομικό πλαίσιο και χωρίς τον κίνδυνο απώλειας των υφιστάμενων συμφωνιών. Οι παραγωγοί ενέργειας θα πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και να ενημερώνονται από αρμόδιους φορείς, όπως ο ΣΕΦ, για να διασφαλίσουν ότι οι επεμβάσεις τους συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του ΔΕΔΔΗΕ και τους ισχύοντες νόμους. Από την άλλη οι νομοθέτες πρέπει να σεβαστούν την ελευθερία στο να επιχειρείς και να επενδύεις στο καλύτερο και στο βέλτιστο!
Κλείνοντας τονίζουμε για άλλη μια φορά ότι στον Κανονισμό βεβαιώσεων Παραγωγού, η ΡΑΑΕΥ ορίζει τι συνιστά “ριζική ανανέωση”. Ως τέτοια ορίζεται για τα φωτοβολταϊκά η αποξήλωση και αντικατάσταση τουλάχιστον όλων των φ/β πλαισίων και όλων των μετατροπέων/inverter (δείτε συνημμένο έγγραφο στο τέλος του άρθρου).
Αν κάποιος δεν αντικαταστήσει όλα τα πανέλα και όλους τους inverter δεν θεωρείται ριζική ανανέωση αλλά “ενεργειακή αναβάθμιση” και τότε ισχύει το άρθρο 48 του ν.4951/2022 (δείτε συνημμένο έγγραφο στο τέλος του άρθρου).
Γιατί αυτή η ρύθμιση;
Γιατί κάνοντας ριζική ανανέωση σε ένα πάρκο αυξάνεις προφανώς την παραγωγή αλλά επιβαρύνεις τον ΕΛΑΠΕ, αφού τα παλιά πάρκα έχουν υψηλές ταρίφες. Αν πάλι έχεις προβληματικό εξοπλισμό που πρέπει να αναβαθμίσεις, τότε κάνεις μερική αντικατάσταση (μπορείς ακόμη και να αλλάξεις όλα τα πανέλα χωρίς να αλλάξεις όλους τους inverter) και τότε εμπίπτεις στο άρθρο 48 του ν.4951/2022. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι έως και +5% από το μέγιστο της ετήσιας παραγωγής των πέντε πρώτων ετών λειτουργίας αποζημιώνεται με τη συμφωνημένη ταρίφα ενώ η παραπάνω ενέργεια θα αποζημιωθεί με τη Μέση Ετήσια Τιμή του Ενεργειακού Χρηματιστηρίου.
Στο συνημμένο παραθέτουμε τμήματα των νόμων που υποστηρίζουν αυτά που περιγράφουμε στο παρών άρθρο.
**Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Τεχνικό Σύμβουλο του Σ.Ε.Φ κ. Στέλιο Ψωμά καθώς και τον Γραμματέα του Συνδέσμου κο. Ν. Σηφάκη για τις πολύτιμες συμβουλές και καθοδήγηση.
